श्रीलङ्काका पूर्वराष्ट्रपति रनिल विक्रमासिङ्घे कोष दुरुपयोगको आरोपमा पक्राउ

श्रीलङ्काका पूर्वराष्ट्रपति रनिल विक्रमासिङ्घेलाई कोष दुरुपयोगको आरोपमा प्रहरीले पक्राउ गरेको छ। उनलाई राष्ट्रपतिका रूपमा कार्यकालमा गरेका विदेश भ्रमणसँग सम्बन्धित तीनवटा आरोप लागेका छन्।

विक्रमासिङ्घे शुक्रबार राजधानी कोलम्बोको म्याजिस्ट्रेट अदालतमा उपस्थित भएका थिए। त्यसअघि उनले आपराधिक अनुसन्धान विभाग (सीआईडी) मा बयान दिएका थिए। स्वास्थ्यका कारण जमानतको माग गरे पनि उनलाई हिरासतमा राखिएको छ।विक्रमासिङ्घेले सन् २०२२ देखि २०२४ सम्म श्रीलङ्काको राष्ट्रपतिको जिम्मेवारी सम्हालेका थिए। उनले देशको सबैभन्दा खराब आर्थिक सङ्कटका कारण भएको जनआन्दोलनले तत्कालीन राष्ट्रपति गोटाबाया राजपाक्षेलाई देश छोड्न बाध्य बनाएपछि यो भूमिका सम्हालेका थिए। उनले श्रीलङ्कालाई आर्थिक पुनरुत्थानको बाटोमा लैजान महत्त्वपूर्ण योगदान पुर्‍याएको मानिन्छ।विक्रमासिङ्घेले १९९० को दशकदेखि छ पटक श्रीलङ्काको प्रधानमन्त्रीको भूमिका पनि निर्वाह गरेका थिए। बीबीसी सिंहलाका अनुसार, ७६ वर्षीय विक्रमासिङ्घेले राष्ट्रपतिका रूपमा कार्यकालमा २३ विदेश भ्रमण गरे, जसको खर्च ६० करोड श्रीलङ्काली रुपये (लगभग २ मिलियन डलर वा १.४ मिलियन पाउन्ड) भन्दा बढी भएको बताइएको छ।पक्राउको मुख्य कारण सन् २०२३ मा क्युबामा भएको जी७७ शिखर सम्मेलनबाट फर्कने क्रममा बेलायतमा भएको उनको स्टपओभरसँग सम्बन्धित छ। समाचार एजेन्सी एएफपीका अनुसार, विक्रमासिङ्घे र उनकी पत्नीले बेलायतको वल्भरह्याम्प्टन विश्वविद्यालयको समारोहमा भाग लिएका थिए। सीआईडीले यो निजी भ्रमण भएको र यसका लागि सरकारी कोषको दुरुपयोग भएको आरोप लगाएको छ, जसलाई विक्रमासिङ्घेले अस्वीकार गरेका छन्। यो अनुसन्धान गत जुनमा अदालतमा पेस गरिएको थियो।श्रीलङ्काको पहिलो पूर्वराष्ट्रपति पक्राउ पर्ने व्यक्तिको रूपमा विक्रमासिङ्घेले इतिहास रचेका छन्। पेशाले वकिल रहेका उनी श्रीलङ्काको सम्पन्न राजनीतिज्ञ र व्यापारी परिवारबाट आएका हुन्। सन् १९७७ मा पहिलोपटक सांसद निर्वाचित भएका उनले सन् १९९४ मा युनाइटेड नेसनल पार्टी (यूएनपी) को नेतृत्व सम्हाल्दा भ्रष्ट सदस्यहरूलाई हटाउन अनुशासन समिति गठन गरी पार्टीको छवि सुधार गरेका थिए।उनले लामो समयदेखि राष्ट्रपति बन्ने प्रयास गरेका थिए, तर सन् २०२० को निर्वाचनमा उनको पार्टी लगभग समाप्त भएको थियो, र उनी संसदमा एकमात्र प्रतिनिधि बनेका थिए। सन् २०२२ मा राजपाक्षेको बहिर्गमनपछि उनले राष्ट्रपतिको जिम्मेवारी पाए। तर, सन् २०२४ को निर्वाचनमा उनी वामपन्थी नेता अनुरा कुमारा दिसानायकेसँग पराजित भए।विक्रमासिङ्घेको पक्राउले श्रीलङ्काको राजनीतिमा नयाँ तरङ्ग ल्याएको छ। उनको आर्थिक सुधारको योगदानलाई धेरैले प्रशंसा गरे पनि सरकारी कोषको दुरुपयोगको आरोपले उनको छविमा प्रश्न उठाएको छ। यो पक्राउलाई केहीले राजनीतिक प्रतिशोधको रूपमा पनि हेरेका छन्, किनकि उनको उत्तराधिकारी दिसानायकेले वामपन्थी नीतिहरूलाई प्राथमिकता दिएका छन्।

रनिल विक्रमासिङ्घेको पक्राउ श्रीलङ्काको राजनीतिक इतिहासमा महत्त्वपूर्ण घटना हो। यो अनुसन्धानले उनको कार्यकाल र सरकारी कोषको प्रयोगमा प्रश्न उठाएको छ। हाल हिरासतमा रहेका विक्रमासिङ्घेले यो आरोपको सामना कसरी गर्छन्, र यसले श्रीलङ्काको राजनीतिमा कस्तो प्रभाव पार्छ, त्यो आगामी दिनमा स्पष्ट हुनेछ।