नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरण (क्यान) का महानिर्देशक प्रदीप अधिकारीले सामाजिक सञ्जालमार्फत एक शक्तिशाली अपिल जारी गर्दै युरोपियन युनियन (ईयू) को हवाई सुरक्षा सूची (कालोसूची) र विदेशी हस्तक्षेपको कडा शब्दमा विरोध गरेका छन्। उनले नेपालको सार्वभौमिकता र स्वाभिमानमाथि विदेशी शक्तिहरूले गरेको हस्तक्षेपलाई व्यापारिक र भूराजनीतिक दबाबको रणनीतिक हिस्सा भएको आरोप लगाएका छन्। यो अपिलले नेपाली जनताको ध्यानाकर्षण गराउँदै राष्ट्रिय एकताको लागि आवाज उठाउन आह्वान गरेको छ। महानिर्देशक अधिकारीले युरोपियन युनियनले सन् २०१३ देखि नेपाललाई हवाई सुरक्षा सूचीमा राखेको विषयलाई लिएर तीव्र असन्तुष्टि व्यक्त गरेका छन्। उनले ईयूको यो निर्णयलाई नेपालको हवाई क्षेत्रमाथिको अनुचित हमलाको रूपमा व्याख्या गरेका छन्। सन् २०१० देखि २०१२ सम्म भएका हवाई दुर्घटनाहरूलाई आधार बनाएर ईयूले नेपालका वायुसेवा कम्पनीहरूलाई युरोपेली आकाशमा उडान गर्न प्रतिबन्ध लगाएको थियो। यद्यपि, नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरणले हवाई सुरक्षामा उल्लेखनीय सुधार गरेको दाबी गर्दै आएको छ। अन्तर्राष्ट्रिय नागरिक उड्डयन संगठन (आईकाओ) ले पनि नेपालको हवाई सुरक्षामा प्रगति भएको स्वीकार गरेको छ।
प्रदीप अधिकारीले सामाजिक सञ्जालमा भनेका छन्, “ईयूको कालोसूची हाम्रो हवाई क्षेत्रको गुणस्तरमाथिको प्रश्न मात्र होइन, यो नेपालको सार्वभौमिकतामाथिको प्रहार हो। यो व्यापारिक र भूराजनीतिक दबाबको हिस्सा हो, जसले हाम्रो स्वाभिमानलाई चुनौती दिएको छ।” उनले नेपालले हवाई सुरक्षामा गरेको प्रगतिलाई बेवास्ता गरी ईयूले कालोसूची कायम राख्नु अन्यायपूर्ण भएको बताए।अधिकारीले आफ्नो अपिलमा नेपालको भूभागलाई प्रयोग गरेर भारत र चीनबीच भएको व्यापारिक सहमतिको पनि कडा आलोचना गरेका छन्। उनले भने, “हाम्रो भूमि प्रयोग गरेर दुई मित्र राष्ट्रले आफ्नो व्यापार अगाडि बढाउने जुन सहमति भएको छ, यो एउटा सार्वभौम सत्ता सम्पन्न देशका लागि सहन सक्ने विषय होइन।” उनले यो सहमतिलाई नेपालको स्वाभिमानमाथिको ठाडो हस्तक्षेपको रूपमा चित्रण गरे। यद्यपि, उनले कुन विशिष्ट सम्झौताको कुरा गरेका हुन् भन्ने स्पष्ट खुलाएका छैनन्। तर, उनको यो भनाइले नेपालको भूराजनीतिक अवस्थितिमाथि विदेशी शक्तिहरूको प्रभाव र त्यसले राष्ट्रिय हितमा पार्ने असरबारे गम्भीर प्रश्न उठाएको छ।नेपालको भौगोलिक अवस्थिति भारत र चीनजस्ता ठूला शक्तिहरूको बीचमा रहेकाले यो क्षेत्रमा व्यापारिक र रणनीतिक सम्झौताहरूले नेपालको स्वायत्ततामाथि प्रभाव पार्ने चिन्ता लामो समयदेखि रहँदै आएको छ।
राष्ट्रिय स्वाभिमानको लागि एकजुट हुन आह्वान
महानिर्देशक अधिकारीले आफ्नो अपिलमा सबै नेपालीलाई विदेशी हस्तक्षेपको विरुद्धमा एकजुट भएर आवाज उठाउन आह्वान गरेका छन्। उनले भने, “हाम्रो देशको स्वाभिमान र सार्वभौमिकतामाथि भएको यो हमलाको प्रतिकार गर्न सबै नेपाली एकजुट हुनुपर्छ। हामीले हाम्रो आत्मसम्मान जोगाउनुपर्छ।” उनको यो भनाइले नेपाली जनतामा राष्ट्रिय भावनालाई जागृत गर्ने प्रयास गरेको छ। उनले सामाजिक सञ्जालको मञ्च प्रयोग गरेर यो सन्देशलाई व्यापक बनाउने कोसिस गरेका छन्, जसले गर्दा यो विषयले राष्ट्रिय बहसको रूप लिन सक्ने सम्भावना छ।महानिर्देशक प्रदीप अधिकारीको यो अपिलले नेपालको हवाई क्षेत्र, सार्वभौमिकता, र विदेशी हस्तक्षेपको विषयलाई राष्ट्रिय बहसको केन्द्रमा ल्याएको छ। उनले ईयूको कालोसूची र भारत–चीनको व्यापारिक सहमतिलाई नेपालको स्वाभिमानमाथिको चुनौतीको रूपमा प्रस्तुत गरेर नेपाली जनतालाई एकजुट हुन आह्वान गरेका छन्। यो अपिलले कूटनीतिक र भूराजनीतिक जटिलताहरूलाई पनि सतहमा ल्याएको छ। अब यो विषयले कस्तो मोड लिन्छ र यसले नेपालको हवाई क्षेत्र र अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्धमा कस्तो प्रभाव पार्छ, त्यो आगामी दिनहरूमा स्पष्ट हुनेछ।अधिकारीको यो टिप्पणीले यस्ता सम्झौताहरूलाई लिएर नेपाली जनतामा रहेको असन्तुष्टिलाई प्रतिनिधित्व गरेको देखिन्छ। उनको यो टिप्पणीलाई लिएर युरोपियन युनियनको कुनै प्रतिक्रिया सार्वजनिक भएको छैन। तर नेपाल नागरिक उड्ड्यनको नियामक निकायका प्रमुखको यो किसिमको अपिल महत्वपुर्ण हुने उड्ड्यन क्षेत्रका जानाकारहरु बताउछन।